Γκριγκ, Έντβαρντ Χάγκερουπ

(Edvard Hagerup Grieg, Μπέργκεν 1843 – 1907).Νορβηγός συνθέτης. Ο Γ. τελειοποίησε τις μουσικές του σπουδές στη Λειψία. Ωστόσο, όχι μόνο δεν επηρεάστηκε από τη γερμανική μουσική παιδεία, αλλά ήταν εκείνος που συνετέλεσε στην εμφάνιση της νορβηγικής μουσικής στον ευρωπαϊκό πολιτιστικό στίβο. Πνευματικά πλησιέστερος στη μεγάλη τέχνη του Σοπέν, ο Γ. όσο και αν το επιζήτησε, δεν βρήκε μέσα του τη δύναμη να γράψει ένα λυρικό έργο (μελόδραμα). Ύστερα από την πίεση διάσημων ποιητών και συγγραφέων της εποχής του αναγκάστηκε να γράψει σκηνική μουσική, όπου διακρίνεται –ο τυπικός σε αυτόν– αβρός και ελεγειακός λυρισμός. Έγραψε έτσι μουσική για τον Πέερ Γκιντ του Ίψεν (1876), καθώς και για τον Σίγκουρντ Γιορσάλφαρ (1872) και τον Όλαβ Τρίγκβασον (1873-89) του Μπιέρνσον. Παρότι άφησε θαυμάσια δείγματα μουσικής σε μεγάλες κλασικές φόρμες (όπως η Σονάτα για πιάνο, η Σονάτα για βιολί και πιάνο, τα δύο Κουαρτέτα, το γνωστότερο Κοντσέρτο για πιάνο και ορχήστρα σε Λα ελάσσονα, έργο 16, του 1868), τα τυπικά χαρακτηριστικά της τέχνης του Γ. βρίσκονται στις μικρές συνθέσεις για πιάνο ή για φωνή. Σε αυτές, η ροπή του συνθέτη προς το δημοτικό τραγούδι δεν είναι ποτέ πρόσχημα εθνικής προβολής, αλλά ευκαιρία σύνδεσης της μελωδικής απλότητας με μία πρωτότυπη αρμονική καλαισθησία, στοιχείο που αποτελεί όχι μόνο ένα αλάθητο χαρακτηριστικό της μουσικής του Γ. αλλά και έναν όχι αμελητέο παράγοντα στην ανάπτυξη της πιο σύγχρονης μουσικής, που ανάγεται στην προσωπικότητα του ίδιου του Κλοντ Ντεμπισί. Τα έργα του, όταν κρίνονται με αυτό το πνεύμα, φωτίζονται καλύτερα και παίρνουν ένα εκπολιτιστικό βάρος, που δεν αξιολογήθηκε ακόμα αρκετά. Η μουσική του παραγωγή περιλαμβάνει μεταξύ άλλων τα 66 Λυρικά κομμάτια για πιάνο, τους Νορβηγικούς Χορούς (για πιάνο ή ορχήστρα), την Μπαλάντα έργο 24, επίσης για πιάνο και ιδιαίτερα τα 144 Lieder για φωνή και πιάνο, όλα, εκτός από είκοσι, πάνω σε στίχους Σκανδιναβών ποιητών. Συνδεδεμένα με την ερμηνευτική τέχνη της Nίνα Χάγκερουπ, εξαδέλφης και γυναίκας του Γ., τα Lieder αυτά, αποτελούν ένα ζωντανό ποιητικό ντοκουμέντο, που κακώς τοποθετείται σε ένα περιβάλλον σαλονιού και που με τον τυπικό νορβηγισμό πάλλονται με την ίδια ένταση και τον ίδιο εκφραστικό πλούτο, όπως τα ανάλογα έργα των Σούμπερτ, Σούμαν και Μπραμς. Η εικόνα του Γ. ως καλλιτέχνη συμπληρώνεται από μία ακούραστη δραστηριότητα, τόσο στον καθαρά μουσικό τομέα (ήταν πιανίστας και διευθυντής ορχήστρας), όσο και στον τομέα της οργάνωσης της νορβηγικής μουσικής ζωής. Ίδρυσε και διηύθυνε έως το 1880 ένα αξιόλογο μουσικό ίδρυμα στην Χριστιανία (σημερινό Όσλο), ενώ το 1898 ίδρυσε το Φεστιβάλ του Μπέργκεν, που, μετά τον θάνατό του, έγινε περιοδικό φεστιβάλ της μουσικής του μεγάλου συνθέτη. Ο Νορβηγός συνθέτης Έντβαρντ Χάγκερουπ Γκριγκ.